İşte retina hastalığı sonucu gözlerinde sorun yaşayanların sayısı da gün geçtikçe artıyor. Peki gözün retina tabakasını önemli ölçüde etkileyen bu hastalıklar neler? İnsanı körlüğe kadar sürükleyen bu hastalıktan korunma ve kurtulma yolları neler? Retina hastalıklarının tedavisi için bilgisi ve tecrübesiyle göz hastalıkları uzmanı Doçent Doktor Ateş Yanyalı canlı yayında.
Evet efendim, bu bölümde gözü ve retinayı konuşacağız. Gözümüz çok hassas bir organdır. Gözün yapısına bakıldığında en önünde kornea adı verilen saydam bir tabaka bulunur. Bu tabaka yaklaşık kırk iki numara bir gözlük gibi işlev görür. Korneanın arkasında göz bebeğinin hemen arkasında lens vardır ve bu lens tıpkı fotoğraf makinesinin merceği gibi görüntülerin netleşmesini sağlar. Lensin hemen arkasında vitrüs dediğimiz jel kıvamında bir yapı bulunur ve en arka tabakada da retina yer alır.
Retina, fotoğraf makinesinin film tabakası gibidir; gelen görüntüler buraya düşer ve görme siniri aracılığıyla beynimize iletilir. Retina hastalıkları ciddi görme kaybına yol açan en önemli hastalıklardandır. Özellikle maküla yani sarı nokta bölgesi çok önemlidir çünkü görme merkezidir. Sarı nokta hastalığında görme azalması, cisimlerin eğri görülmesi, renklerin soluklaşması gibi belirtiler görülür.
Bu hastalığın oluşumunda yaşlanma, genetik yatkınlık, sigara kullanımı, obezite ve yanlış beslenme gibi faktörler rol oynar. Sigara içenlerde sarı nokta hastalığı üç kat daha fazla görülür, hatta sigara içilen ortamda bulunanlarda bile risk iki kat artar. Beslenme bu hastalıkta çok önemlidir. Koyu yeşil sebzeler olan ıspanak, brokoli, karalahana gibi gıdalar lütein ve zeaksantin içerdiği için koruyucu etkiye sahiptir. Ayrıca somon, ton balığı ve sardalya gibi omega üç içeren balıklar da göz sağlığına faydalıdır. Doymuş yağlardan ve kolesterolden uzak durulmalıdır.
Şeker hastalığı da retinayı etkileyen önemli bir nedendir. Şeker hastalığında kan şekeri, tansiyon ve kolesterol mutlaka dengede tutulmalıdır. Çünkü şeker damarları etkilediği için beyin, kalp, böbrek ve göz gibi organlarda hasar oluşturur. Retina hastalıklarının tedavisinde lazer uygulamaları, göz içine yapılan anti-VEGF ilaç enjeksiyonları ve gerekirse cerrahi yöntemler uygulanır.
Teknolojinin ilerlemesiyle biyonik göz ve kök hücre tedavileri üzerine de araştırmalar yapılmaktadır. Retina yırtılması da önemli bir problemdir. Gözün içindeki vitrüs tabakası yaşlanmayla birlikte retinadan ayrılırken çekinti yapar ve bu durum retina yırtılmasına yol açabilir. Erken dönemde tespit edilirse lazerle tedavi edilebilir, ancak gecikirse retina dekolmanı denilen ciddi bir hastalığa dönüşebilir ve ameliyat gerekir.
Retina hastalıklarında erken teşhis çok önemlidir çünkü hücreler öldükten sonra yeniden canlandırmak mümkün değildir. Gözde uçuşan siyah noktalar veya ışık çakmaları da retina yırtılmasının habercisi olabilir. Bu durumda vakit kaybetmeden göz doktoruna başvurmak gerekir. Sarı nokta hastalığının kuru ve yaş tipi vardır. Kuru tip yavaş ilerler ve tedavisi yoktur, ancak beslenmeyle ilerlemesi yavaşlatılabilir. Yaş tip ise daha hızlı ilerler ve anti-VEGF ilaç enjeksiyonlarıyla kontrol altına alınabilir.
Retina hastalıkları, travmalar, genetik yatkınlık, yaşlanma, şeker hastalığı gibi birçok nedenle ortaya çıkabilir. Bu yüzden göz sağlığını korumak için düzenli kontroller yaptırmak, dengeli beslenmek, sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak, kronik hastalıkları kontrol altında tutmak büyük önem taşır.
Göz, dünyayı görmemizi sağlayan en değerli organlarımızdan biridir ve retinadaki sorunlar zamanında fark edilip tedavi edilmezse kalıcı görme kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle erken teşhis, düzenli takip ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları göz sağlığı için vazgeçilmezdir.